Bác Hồ dạy: Cần, kiệm, liêm, chính

Mở đầu Bác khẳng định: “Trời có 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông. Đất có 4 phương: đông, tây, nam, bắc. Người có 4 đức: cần, kiệm, liêm, chính. Thiếu một mùa thì không thành trời. Thiếu một phương thì không thành đất. Thiếu một đức thì không thành người”.

Bác viết “Cần tức là siêng năng, cố gắng, chăm chỉ, dẻo dai”. “Cần và chuyên phải đi đôi với nhau. Chuyên nghĩa là dẻo dai, bền bỉ”. Bác kết luận: “Lười biếng là kẻ địch của chữ Cần. Vì vậy lười biếng cũng là kẻ địch của dân tộc”. “Người siêng năng thì mau tiến bộ. Cả nhà siêng năng thì thì sẽ ấm no. Cả làng siêng năng thì làng phồn thịnh. Cả nước siêng năng thì nước mạnh giàu”.

Nói về “Kiệm”, Bác viết: “Kiệm là thế nào? Là tiết kiệm không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi. Cần với Kiệm phải đi đôi với nhau, như hai chân của con người”. Bác kết luận: “Một mặt chúng ta tiết kiệm, một mặt chúng ta thi đua cần. Kết quả Cần cộng với kết quả Kiệm là: nhân dân sẽ ấm no, bộ đội sẽ đầy đủ, kháng chiến sẽ mau thắng lợi, kiến quốc sẽ mau thành công, nước nhà sẽ mau giàumạnh, ngang hàng với các nước trên thế giới. Kết quả chữ Cần, chữ Kiệm to lớn như vậy cho nên người yêu nước thì phải thi đua thực hành tiết kiệm.”

Thế nào là Liêm? “Liêm là trong sạch, không tham lam”. Bác phân tích: “chữ Liêm phải đi đôi với chữ Kiệm cũng như chữ Kiệm phải đi đôi với chữ Cần”. Bácchỉ rõ: “Tham tiền của, tham địa vị, tham danh tiếng, tham ăn ngon, sống yên thân đều là bất liêm” và kết luận rằng: “để thực hiện chữ Liêm cần có tuyên truyền và kiểm soát giáo dục và pháp luật, từ trên xuống dưới, từ dưới lên trên.. Trước hết là cán bộcơ quan đoàn thể, cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ có quyền và thiếu lương tâm là có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút, có dịp ‘dĩ công vi tư’, lấy của công làm của riêng. Vì vậy, cán bộ phải thực hành chữ Liêm trước để làm kiểu mẫu cho dân. “Quan tham vì dân dại” nếu dân hiểu biết không chịu đút lót, thì quan dù không liêm cũng phải hóa ra liêm. Vì vậy, dân phải biết quyền hạn của mình, phải biết kiểm soát cán bộ, để giúp cán bộ thực hiện chữ Liêm. Pháp luật phải thẳng tay trừng trị những kẻ bất Liêm, bất kỳ kẻ ấy ở địa vị nào, làm việc gì’.

Thế nào là chữ Chính ? Bác phân tích: ‘Chính, nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn; điều không đứng đắn, thẳng thắn tức là tà, cần, kiệm, liêm là gốc rễ của chính. Nhưng một cây cần có rễ lại cần có cành, có lá, có hoa, quả mới là đầy đủ hoàn toàn. Mộtngười phải cần, kiệm, liêm nhưng còn phải chính mới là người hoàn toàn. Trên quả đất có muôn triệu người, song số người ấy có thể chia làm hai hạng : người thiện và người ác. Trong xã hội, tuy có hàng trăm công nghìn việc ; song những công việc ấy có thể chia làm hai thứ: việc Chính và việc tà. Làm việc chính là người thiện. Làm việc tà là người ác.

Bác nêu ra ba điều cần thiết để mỗi ngườithực hiệnđược chữ Chính, đó là : Mình đối với mình. Mình đối với người. Mình đối với công việc.

Bác viết “Ai chẳng muốn cho tự mình thành một người tốt; con cháu mình sung sướng; gia đình mình ấm no, làng xóm mình thịnh vượng; nòi giồng mình vẻ vang; nước nhà mình mạnh giàu; mục đích ấy tuy to lớn nhưng rất thiết thực. Thiết thực, vì chúng ta nhất định đạt được. Chúng ta nhất định đạt được, vì mỗi người và tất cả dân ta đều thi đua cần, kiệm, liêm, chính”.

Những điều Bác Hồ dạy có ý nghĩa đặc biệt trong công tácxây dựng chỉnh đốnĐảng và phong trào thi đua yêu nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nó có giá trị xuyên suốt từ ngày Bác viết và mãi mãi lâu dài về sau. Bác Hồ là tấm gương sáng ngời về cần, kiệm, liêm, chính. Mỗi cán bộ, hội viên và các tầng lớp phụ nữchúng ta tự soi sét lại mình, tiếp tục tu dưỡng, rèn luyện nâng cao đạo đức cách mạng, từ đó đẩy lừi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức lối sống. Làm được điều đó cũng chính là từng bước thực hiệnđược mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” như điều mong muốn của Bác Hồ./.