Hugh Thompson - người ngăn cản vụ thảm sát Mỹ Lai, qua đời
do bị ung thư tại Trung tâm Y tế dành cho các cựu chiến binh ở Alexandra, bang
Sáng ngày 16-3-1968, ông Thompson và tổ lái đã đến Mỹ Lai đúng lúc quân đội Mỹ đang giết hại dân thường. Thompson đã đáp máy bay xuống giữa lính Mỹ và dân làng và ra lệnh cho những người đi cùng sẵn sàng bắn vào lính Mỹ nếu họ tấn công dân thường.
Ông Thompson lúc đó là Chuẩn úy không quân Mỹ đã gọi các máy bay lên thẳng khác cùng đưa được ít nhất chín thường dân Việt
Sau đó, ông đã trở về Sở chỉ huy giận dữ nói với các chỉ huy những gì ông chứng kiến. Họ đã ra lệnh cho binh lính tại khu vực Mỹ Lai ngừng bắn giết dân thường.
Tuy nhiên, ông Thompson đã bị đồng đội xa lánh trong nhiều năm và nhiều lần bị đe doạ tính mạng và một lần ông bị một nghị sĩ mắng là "người Mỹ duy nhất phải bị trừng phạt vì vụ thảm sát Mỹ Lai".
Trung đội trưởng là Trung úy William Calley sau đó bị đưa ra tòa án binh và bị kết án tù chung thân vì đã gây ra vụ thảm sát dân thường Mỹ Lai.
Tổng thống Mỹ Richard Nixon sau đó đã giảm tội cho William Calley xuống hình thức quản thúc tại nhà ba năm.
Mặc dù vụ Mỹ Lai là vụ thảm sát tàn bạo nhất trong cuộc chiến tranh Việt Nam và việc nhà báo Seymour Hersh đã giành được Giải Pulitzer nhờ đưa tin về vụ này, hàng chục năm sau, người ta mới biết về những nghĩa cử của ông Thompson.
Trong những năm 1980 của thế kỷ trước, Giáo sư Trường đại học Clemson David Egan khi xem một bộ phim tài liệu đã phát hiện ra việc này và phát động một chiến dịch thu thập chữ ký ủng hộ cho hành động cao đẹp của Thompson.
Giáo sư đã thuyết phục mọi người, bao gồm cả cựu ngoại trưởng Dean Rusk để vận động chính phủ vinh danh tổ lái máy bay lên thẳng của Thompson.
