Ngược đãi trẻ em – Vấn nạn toàn cầu
NHỮNG NÉT CHÍNH
- Hậu quả của ngược đãi trẻ em đối với cá nhân nạn nhân là sự suy giảm sức khỏe về thể xác và đời sống tinh thần yếu đuối. Tiếp theo là hậu quả về xã hội và nghề nghiệp. Nó có thể làm chậm sự phát triển của nền kinh tế và xã hội của quốc gia
- Việc phòng ngừa nạn ngược đãi trẻ em là hoàn toàn có thể và đòi hỏi có phương pháp tiếp cận đa lĩnh vực.
- Các chương trình ngăn ngừa có hiệu quả sẽ hỗ trợ cha mẹ và dạy cho họ các kỹ năng làm cha làm mẹ.
- Thường xuyên chăm sóc con cái và gia đình có thể giảm nguy cơ tái ngược đãi và có thể làm giảm đến mức thấp nhất hậu quả của nó .
Ngược đãi trẻ em là việc hành hạ và sự bỏ mặc, thiếu quan tâm – đó là hanh vi đối với trẻ em dưới 18 tuổi. Bao gồm tất cả các hình thức đối xử bệnh hoạn về thể xác và/hoặc tinh thần, xâm hại tình dục, bỏ mặc, thờ ơ, tội gây thiệt hại do bất cẩn và các hình thức bốc lột thương mại hay mọi hình thức bôc lột khác. Tất cả các hình thức này sẽ gây tổn hại trực tiếp hay về sau cho sức khỏe, sự sống, phát triển hay phẩm giá của trẻ em. Đôi khi việc tiết lộ mối quan hệ riêng tư của bạn tình cũng bị coi là một hình thức ngược đãi trẻ em.
Ngược đãi trẻ em là vấn nạn toàn cầu, gây hậu quả nghiêm trọng suốt đời. Hiện tại chưa có những thống kê chính xác về sự phổ biến của vấn nạn này trên thế giới. Thiếu các số liệu thống kê của rất nhiều quốc gia, nhất là các nước có thu nhập thấp và trung bình.
Ngược đãi trẻ em là một vấn đề phức tạp và rất khó nghiên cứu. Các con số thống kê hiện nay là rất khác nhau tùy thuộc vào từng quốc gia và phương pháp tiếp cận của họ. Nó phụ thuộc vào:
·Các định nghĩa về ngược đãi trẻ em mà họ sử dụng
·Dạng thức ngược đãi mà họ nghiên cứu
·Quy mô và chất lượng của các số liệu thống kê chính thức
·Quy mô và chất lượng của các cuộc điều tra, phỏng vấn những nạn nhân, bố mẹ hay người nuôi dưỡng.
Tuy nhiên, theo các nghiên cứu quốc tế thì có khoảng 20% phụ nữ và 5-10% nam giới nói rằng họ bị xâm hại tình dục khi còn trẻ em, trong khi đó có đến 20-50% trẻ em được hỏi bị hành hạ thể xác. Ngoài ra, rất nhiều em bị hành hạ về tinh thần (hay đôi khi được dùng dưới thuật ngữ hành hạtâm lý) và bị bỏ rơi.
Hằng năm, có khoảng 31.000 trẻ em dưới 15 tuổi bị chết do hành vi ngược đãi. Con số này chưa nói đúng quy mô tác hại thực sự của vấn nạn này vì một tỷ lệ không nhỏ số trẻ tử vong không được coi là ngược đãi trẻ em như bị ngã, bị cháy, bỏng, chết đuối hay vì các nguyên nhân tương tự khác.
Trong các cuộc xung đột vũ trang và các trại tị nạn các em gái là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do bị xâm hại, bôc lột tình dục và bị hành hạ bởi binh lính, lực lượng an ninh, các thành viên trong công đồng v.v..
Hậu quả của ngược đãi trẻ em
Ngược đãi trẻ em gây đau khổ cho trẻ em và gia đình và có thể để lại hậu quả suốt đời. Ngược đãi tạo nên stress và thường làm chậm quá trình phát triển trí não của trẻ. Khi bị căng thẳng quá mức có thể làm hỏng các hệ thống thần kinh và miễn dịch. Hậu quả của việc ngược đãi trẻ em có nguy cơtăng lên khi những trẻ em đó đã trưởng thành, trong các vấn đề về sức khỏa thể xác và tinh thần, như:
- Là kẻ phạm tội hoặc trở thành nạn nhân của bạo hành
- Suy nhược , mệt mỏi;
- Hút thuốc;
- Béo phì, tăng cân;
- Các mối quan hệ tình dục có rủi ro cao;
- Bị mang thai ngoài ý muốn;
- Lạm dụng ma túy và rượu bia.
Với những hậu quả của nó, ngược đãi có thể góp phần làm gia tăng bệnh tim mạch, ung thư, tự tử và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
Từ những hậu quả đối với sức khỏe và xã hội, ngược đãi trẻ em kéo theo ảnh hưởng về kinh tế, đó là chí phí cho y tế, điều trị các căn bệnh về thể xác lẫn tinh thần, phúc lợi dành cho trẻ em và các chi phí lâu dài dành cho sức khỏe.
Các yếu tố nguy cơ
Một loạt các yếu tố nguy cơ dẫn đến ngược đãi trẻ em đã được xác định. Các yếu tố này không phải trong bối cảnh văn hóa hay xã hội cũng xuất hiện, nhưng nó giúp chúng ta hiểu được những nguyên nhân gây ra ngược đãi trẻ em.
Ở Trẻ em
Cần nhấn mạnh rằng trẻ em là nạn nhân và không bao giờ phải chịu trách nhiệm về ngược đãi. Một loạt các đặc điểm tính cách của một đứa trẻ có thể làm tăng khả năng bị ngược đãi:
- Trẻ hay bị ngược đãi khi còn bé - dưới 4 tuổi hoặc ở tuổi thiếu niên
- Không muốn, hay buộc phải thực hiện những kỳ vọng của cha mẹ
- Những trẻ em có những nhu cầu riêng của mình, luôn đòi khóc hay có những hành vi biểu hiện khác thường
Ở cha mẹ hoặc người nuôi dưỡng
Một số đặc điểm của cha mẹ hay người nuôi dưỡng có thể làm tăng nguy cơ ngược đãi trẻ em bao gồm:
- Có vấn đề trong mối quan hệ với đứa trẻ mới sinh;
- Không chăm sóc, nuôi nâng đứa trẻ;
- Họ chính là người đã bị ngược đãi khi còn nhỏ;
- Thiếu hiểu biết về sự phát triển của trẻ em hay có những kỳ vọng viển vông
- Lạm dụng rượu bia hoặc ma túy, kể cả trong thời kỳ mang thai;
- Bị lôi kéo vào các hành vi tội phạm;
- Gặp khó khăn về tài chính.
Các mối quan hệ khác
Các đặc điểm của các mối quan hệ trong gia đình hay trong các các mối quan hệ thân thiết, bạn bè và những người cùng tuổi có thể làm gia tăng nguy cơ ngược đãi trẻ em. Bao gồm:
Có vấn đề về sức khỏe thể xác, tinh thần và phát triển ở một thành viên trong gia đình;
- Gia đình li tán hay có bạo hành giữa các thành thành viên trong nhà;
- Bị cô lập với cộng đồng hoặc không nhận được sự giúp đỡ của mạng lưới hỗ trợ;
- Thiếu sự giúp đỡ của các thành viên trong gia đình trong việc nuôi dạy trẻ em.
Các yếu tố xã hội và cộng đồng
Các đặc điểm của xã hội và cộng đồng có thể làm tăng nguy cơ bị ngược đãi trẻ em là:
- Thiếu bình đẳng xã hội và giới;
- Nơi ăn chốn ở chật chội hay thiếu các dịch vụ hỗ trợ các gia đình và các tổ chức;
- Tỷ lệ thất nghiệp và nghèo đói cao;
- Điều kiện quá thuận tiện cho việc rượu chè, hút chích;
- Thiếu những chính sách và chương trình thỏa đáng để ngăn ngừa ngược đãi trẻ em, các phương tiên truyền thông khiêu dâm trẻ em, nạn mua bán dâm trẻ em và lao động trẻ em;
- Các quy tắc lễ giáo xã hội và văn hóa tạo cơ hội hoặc khuyến khích nạn bạo hành, cho phép sử dụng các hình thức nhục hình, đòi hỏi những vai trò giới cứng nhắc hay coi nhẹ địa vị của trẻ em trong mối quan hệ cha mẹ - con cái;
- Thiếu các chính sách giáo dục, y tế, kinh tế xã hội thỏa đáng để cải thiện mức sống của nhân dân hay xóa bỏ sự bất bình đẳng hay thiếu ổn định về kinh tế xã hội.
Những biện pháp ngăn ngừa
Việc ngăn ngừa nạn ngược đãi trẻ em cần có sự tiếp cận đa lĩnh vực. Các dự án có hiệu quả là những dự án giúp các phụ huynh và dạy cho họ các kỹ năng làm cha làm mẹ. Đó là các dự án:
- Các cuộc thăm viếng của y tá đến từng gia đình để cung cấp cho cha mẹ và các em về các thông tin, giáo dục và tư vấn;
- Truyền dạy cho các bậc làm cha mẹ, thường chia họ thành các tổ nhóm, cung cấp cho họ các kỹ năng dạy dỗ con cái, giúp họ nâng cao hiểu biết về sự phát triển của trẻ con khuyến khích thực hiện các chiến lược quản lý con em một cách tích cực;
- Can thiệp toàn diện nhằm hỗ trợ và giáo dục cho cha mẹ, giáo dục cho trẻ em trước tuổi đến trường và chắc sóctrẻ em.
Cùng với mục đích trên còn có các chương trình khác:
- Các chương trình ngăn ngừa tổn thương do bị lăng nhục (cũng tương tự như Hội chứng tổn thương ở trẻ em khi lắc mạnh, hội chứng tổn thương ở trẻ sơ sinh, những tổn thương về não do trẻ bị đau buồn).
- Các chương trình ngăn ngừa xâm hại tình dục trẻ em. Các chương trình này thường thực hiện trong nhà trường và dạy cho trẻ em về :
- Quyền sở hữu thân thể;
- Sự khác nhau giữa mối quan hệ tốt và xấu;
- Làm thế nào để nhận biết các trường hợp bị xâm hại
- Làm thế nào để nói “không” với ngược đãi trẻ em
- Làm thế nào để báo cho người lớn đáng tin cậy biết về hành vi xâm hại xảy ra.