PHỤ NỮ VIỆT NAM SÁNG SUỐT LỰA CHỌN NAM, NỮ ĐỦ ĐỨC, ĐỦ TÀI ĐỂ BẦU LÀM ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI VÀ HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CÁC CẤP

25/04/2011
(Tài liệu tuyên truyền và sinh hoạt hội viên về công tác bầu cử Quốc hội và HĐND; Chào mừng Kỷ niệm 121 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh).


            Ngày 22/5/2011, cử tri cả nước đi bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011-2016. Đây là sự kiện trọng đại của đất nước và ngày hội lớn của toàn dân. Lần đầu tiên chúng ta tiến hành bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND cùng một ngày.

Hòa chung không khí phấn khởi đó, phụ nữ Việt Nam nô nức thực hiện quyền và nghĩa vụ thiêng liêng của mình, cầm lá phiếu để bầu chọn ra những người có đủ đức, đủ tài vào cơ quan quyền lực cao nhất, xứng đáng với nguyện vọng, ý chí của nhân dân. Để góp phần thực hiện thắng lợi cuộc bầu cử, giúp chị em thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của công dân, tích cực tham gia bầu cử, sáng suốt lựa chọn những người đủ tiêu chuẩn không phân biệt nam, nữ để bầu vào Quốc hội, HĐND, Đoàn Chủ tịch TW Hội LHPN Việt Nam biên soạn tài liệu tuyên truyền và sinh hoạt hội viên với chủ đề “Phụ nữ Việt Nam sáng suốt lựa chọn các ứng cử viên nam, nữ đủ đức, đủ tài để bầu làm đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp”.

Câu hỏi 1: Đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp đại diện cho ai? Số đại biểu Quốc hội và HĐND là nữ được quy định như thế nào?

Trả lời:

- Đại biểu Quốc hội là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân, không chỉ đại diện cho nhân dân ở đơn vị bầu cử ra mình mà còn đại diện cho nhân dân cả nước.

(Điều 97, Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam)

Đại biểu HĐND là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân ở địa phương.

(Điều 121 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam)

- Chúng ta đều biết, nói đến nhân dân là gồm cả nam giới và phụ nữ. Để đảm bảo quyền đại diện cho tiếng nói, nguyện vọng của phụ nữ, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đã khẳng định:

+ “Bảo đảm để phụ nữ có số đại biểu thích đáng” (Điều 10a Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội”).

+ “Bảo đảm số lượng thích đáng đại biểu Hội đồng nhân dân là phụ nữ”(Điều 14 Luật bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân).

+ “Bảo đảm tỷ lệ thích đáng nữ đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân phù hợp với mụctiêu quốc gia về bình đẳng giới” (Điều 11 Luật Bình đẳng giới).

+ “Phấn đấu đến năm 2020, nữ đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân cáccấp từ 35% đến 40%” (Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 27/4/2007 của Bộ Chính trị).

+ “Phấn đấu đạt tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2015 từ 30% trở lên” (Chiến lược Quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011 - 2020).

+“Phấn đấu đạt tỉ lệ chung 30% trở lên đại biểu là phụ nữ” (Quyết định số 215/QĐ-TTg ngày 16/2/2011 của Thủ tướng CP).

Câu hỏi 2: Vì sao cần có nữ đại biểu trong Quốc hội và HĐND các cấp?

Trả lời:

Quốc hội là cơ quan quyền lực cao nhất của Nhà nước ta. Vì vậy, trong Quốc hội phải có người đại diện cho các tầng lớp, các nhóm xã hội, trong đó bao gồm cả phụ nữ. Sự tham gia của các đại biểu nữ trong Quốc hội và HĐND các cấp là cần thiết, vì những lý do sau:

Thứ nhất, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, của Bác Hồ đối với phụ nữ

Ngay từ khi thành lập (1930), trong cương lĩnh đầu tiên của Đảng đã ghi: “Nam nữ bình quyền”. Đảng sớm nhận rõ, phụ nữ là lực lượng quan trọng của cách mạng và đề ra nhiệm vụ: Đảng phải giải phóng phụ nữ, gắn liền giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp với giải phóng phụ nữ. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn trăn trở là làm thế nào để "thật sự bảo đảm quyền lợi của phụ nữ" và "phải có phương pháp đào tạo và giúp đỡ để nâng cao hơn nữa địa vị của phụ nữ". Trong Di chúc để lại cho Đảng và nhân dân ta trước lúc đi xa, Người đã nhắc nhở: Đảng, Chính phủ phải có trách nhiệm trong việcbồi dưỡng, cất nhắc và giúp đỡ để ngày thêm nhiều phụ nữ phụ trách mọi công việc kể cả công việc lãnh đạo”...

Trong thời kỳ đổi mới, Đảng và Nhà nước đã tiếp tục ban hành nhiều chủ trương, nghị quyết và pháp luật, chính sách nhằm động viên phụ nữ tham gia vào các lĩnh vực. Đối với việc tăng tỷ lệ nữ tham gia lĩnh vực chính trị, nhất là vào các cơ quan dân cử, đã có: Nghị quyết 11 – NQ/TW ngày 27/4/2007 của Bộ Chính trị khóa X về “Công tác phụ nữ thời kỳ đẩy mạnh CNH – HĐH đất nước”; Chiến lược Quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011- 2020; gần đây nhất là Tờ trình số 11/TTr –CP của Chính phủ ngày 11/2/2011 về tỷ lệ nữ ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011 – 2016; Luật Bầu cử Đại biểu Quốc hội, Luật Bầu cử Đại biểu HĐND...đều nhắc nhở phải đảm bảo tỷ lệ thích đáng đại biểu HĐND, đại biểu Quốc hội là phụ nữ.

Thứ hai, xuất phát từ vai trò quan trọng và đóng góp to lớn của phụ nữ Việt Nam cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc và khả năng thực tế của phụ nữ khi tham gia lĩnh vực chính trị

- Phụ nữ Việt Nam giữ vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của xã hội. Lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta qua mọi thời kỳ đều xuất hiện những tấm gương phụ nữ tài giỏi, tiêu biểu đã được ghi vào sử sách, lưu truyền từ đời này sang đời khác, có đóng góp to lớn, gắn liền với các sự kiện trọng đại của đất nước và của dân tộc. Đặc biệt là từ khi có Đảng lãnh đạo, phụ nữ Việt Nam luôn phát huy sức mạnh hùng hậu, góp phần đáng kể vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, xứng danh với 8 chữ vàng đã được Bác Hồ khen tặng “Anh hùng, Bất khuất, Trung hậu, Đảm đang”.

- Ngày nay, với 50,5% dân số và trên 47% lực lượng lao động xã hội, trong lĩnh vực kinh tế, phụ nữ là lực lượng lao động cần cù, năng động, sáng tạo, đóng góp vào thành tựu phát triển kinh tế đất nước.

Trong nông nghiệp, phụ nữ chiếm 50,18% lực lượng lao động đã góp phần bảo đảm vững chắc an ninh lương thực, sản xuất nhiều sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế, giải quyết nhiều việc làm, tăng thu nhập, làm giàu cho gia đình và xã hội. Trong sản xuất công nghiệp, phụ nữ chiếm lực lượng đông đảo trong các ngành chế biến, dệt may, da giày…; không ngừng nghiên cứu, cải tiến kỹ thuật, ứng dụng khoa học công nghệ mới, sản xuất ra nhiều sản phẩm với chất lượng cao, xuất khẩu vào nhiều thị trường lớn trên thế giới, góp phần tăng kim ngạch xuất khẩu của cả nước…

- Trong lĩnh vực chính trị, tỷ lệ phụ nữ tham gia quản lý, lãnh đạo ở các cấp, các ngành ngày càng tăng. Nhiều nhiệm kỳ chúng ta có các nữ Phó Chủ tịch nước, nữ Phó Chủ tịch Quốc hội, nữ Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư; nữ Bí thư, Phó Bí thư các cấp ủy, Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND, UBND các cấp...

- Trong lĩnh vực văn hóa - xã hội, hơn 90% phụ nữ biết đọc, biết viết; Nữ có trình độ từ cao đẳng trở lên chiếm gần 50%, trong đó thạc sĩ chiếm 39,1% trên tổng số thạc sĩ; Tỷ lệ nữ có trình độ tiến sĩ, được phong hàm PGS, GS vừa có tỷ lệ tăng dần ở những năm gần đây, vừa được trẻ hóa; Tỷ lệ nữ Nhà giáo, nghệ sĩ, thầy thuốc nhân dân, ưu tú ngày càng tăng…

Với lực lượng phụ nữ đông đảo, có năng lực, trình độ như trên chúng ta có thể lựa chọn được những phụ nữ đủ tiêu chuẩn, tiêu biểu, đủ điều kiện tham gia Quốc hội và HĐND.

Thứ ba, nữ đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND có điều kiện hiểu rõ nhu cầu, nguyện vọng của phụ nữ

Các nữ đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND không chỉ đại diện cho cử tri mà còn đại diện cho phụ nữ. Họ gắn bó với phụ nữ, thấu hiểu sâu sắc tâm tư, nguyện vọng chính đáng của phụ nữ; phản ánh và đề xuất với Quốc hội thông qua hoạt động xây dựng pháp luật, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước bảo đảm quyền lợi của phụ nữ.

Để thực hiện được vai trò đại diện cho ý chí, nguyện vọng của phụ nữ, các nữ đại biểu Quốc hội, HĐND phải có mối liênhệ chặt chẽ với cử tri nữ để tìm hiểu tâm tư, mong muốn, nhu cầu chính đáng, mối quan tâm của phụ nữ. Từ đó tập hợp, phản ánh với Quốc hội thông qua hoạt động xây dựng pháp luật, hoạt động giám sát việc thực hiện pháp luật, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, hoạt động chất vấn; việc quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.

Thứ tư, thể hiện sự cam kết của Chính phủ trong việc thực hiện mục tiêu bình đẳng giới và tiến bộ của phụ nữ đã được quy định trong các văn kiện quốc tế

Cộng đồng quốc tế đã thể hiện những cam kết quan trọng vì sự bình đẳng và quyền con người của phụ nữ bằng các văn bản mang tính pháp lý quan trọng, đó là sự ra đời của Công ước quốc tế về Xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ (CEDAW – 1981); Cương lĩnh hành động Bắc Kinh vì Bình đẳng Giới, phát triển và Hoà bình của Liên hợp quốc (1995); Mục tiêu Phát triển thiên niên kỷ, trong đó ở Mục tiêu số 3 có nhấn mạnh việc “Tăng cường bình đẳng nam nữ và nâng cao vị thế của phụ nữ”.

Thứ  năm, qua 12 kỳ bầu cử, nhiệm kỳ nào cũng có nữ đại biểu Quốc hội

Ngay nhiệm kỳ Quốc hội khóa I, khi nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa mới ra đời, nhưng đã có 10 phụ nữ ưu tú được bầu vào Quốc hội. Từ đó đến nay, tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội tăng dần và cao nhất là nhiệm kỳ Quốc hội khóa V (32,3%); nhiệm kỳ hiện tại (khóa XII) có 25,76%. Chất lượng nữ đại biểu Quốc hội ngày càng nâng lên. Quốc hội khóa XII, tỷ lệ nữ đại biểu có trình độ đại học và trên đại học chiếm 91,46%; Tỷ lệ nữ đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2004 - 2011 trung bình cả nước chiếm 23,80% cấp tỉnh ; 22,94% cấp huyện và 19,53% cấp xã. Tuy nhiên, nhìn chung, tỷ lệ nữ trong Hội đồng nhân dân ở tất cả các cấp đều thấp.

Câu hỏi 3: Vì sao đến nay, tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội, HĐND vẫn chưa đạt tỷ lệ 30% ?

Trả lời : Thực trạng nêu trên do các nguyên nhân:

- Nhận thức của nhân dân về bình đẳng giới, về vai trò, vị trí, sự đóng góp của phụ nữ chưa đầy đủ. Một bộ phận nhân dân còn quan niệm phụ nữ chỉ phù hợp với công việc nội trợ, chăm sóc gia đình...

- Dù Đảng và Nhà nước đã quan tâm như ban hành nhiều chủ trương, chính sách pháp luật nhưng việc tổ chức thực hiện còn hạn chế, còn thiếu những biện pháp giúp phụ nữ cân bằng giữa công việc và gia đình.

- Bản thân người phụ nữ còn thiếu tự tin, cho rằng mình không đủ năng lực ứng cử vào Quốc hội và HĐND. Một số ít nữ ứng cử viên chưa nhận được sự ủng hộ từ những người thân trong gia đình.

- Một bộ phận nữ cử tri chưa nhận thức đầy đủ về quyền và nghĩa vụ của bản thân trong bầu cử, về sự cần thiết có tỷ lệ thích đáng nữ đại biểu Quốc hội, HĐND đại diện cho phụ nữ trong cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước và địa phương; chưa ủng hộ phụ nữ tham gia các cơ quan dân cử.

Câu 4 : Cử tri cần làm gì để góp phần đạt tỷ lệ 30% nữ đại biểu Quốc hội và nữ đại biểu HĐND ?

Trả lời :

- Tham gia các cuộc tiếp xúc cử tri, vận động bầu cử. Tìm đọc tài liệu Hỏi đáp về bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND để hiểu đầy đủ về những quy định trong bầu cử;

- Tham gia đầy đủ các cuộc họp của địa phương, tìm đọc tài liệu, sách báo, theo dõi các tin tức trên đài phát thanh, truyền hình về cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND;

- Nghiên cứu kỹ tiểu sử ứng cử viên, cân nhắc, lựa chọn các đại biểu nam, nữ đủ đức, đủ tài, để bầu vào Quốc hội, HĐND;

- Lắng nghe các ứng cử viên trình bày chương trình hành động. Kết hợp với tìm hiểu tiểu sử ứng cử viên để có cơ sở lựa chọn các ứng cử viên nam, nữ đủ tiêu chuẩn, tiêu biểu bầu vào Quốc hội, HĐND.

- Trực tiếp và vận động các cử tri đi bầu cử. Tự mình bỏ phiếu vào hòm phiếu, không nhờ người khác bầu hộ, bầu thay, bầu bằng cách gửi thư;

Câu hỏi 5 : Trách nhiệm của Hội LHPN các cấp trong tham gia bầu cử ?

Trả lời :

Để góp phần đạt chỉ tiêu 30% nữ đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp, Hội LHPN các cấp có trách nhiệm cử cán bộ có năng lực và phẩm chất tham gia các tổ chức bầu cử.

*Trách nhiệm đối với ứng cử viên:

- Phát hiện, giới thiệu phụ nữ đủ tiêu chuẩn tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND;

- Tập huấn cho nữ ứng cử viên;

- Theo quy định, các ứng cử viên phải tiếp xúc cử tri nơi ứng cử, vận động bầu cử, thông qua các Chương trình hành động nếu mình trúng cử và trả lời những câu hỏi của cử tri. Vì vậy, các cấp Hội cần cung cấp cho nữ ứng cử viên về tình hình kinh tế - xã hội, tình hình phụ nữ, những mối quan tâm, những nguyện vọng chính đáng của phụ nữ tại địa phương;

- Cử cán bộ lãnh đạo Hội dự các cuộc tiếp xúc cử tri, vận động bầu cử của ứng cử viên, giúp các nữ ứng cử viên có đủ tự tin trong các cuộc tiếp xúc, vận động bầu cử.

* Trách nhiệm đối với cử tri:

- Tuyên truyền, phổ biến về quyền và nghĩa vụ của cử tri trong bầu cử;

- Vận động đông đảo hội viên, phụ nữ tham gia đợt Sinh hoạt Hội viên đặc biệt với chủ đề “Phụ nữ Việt Nam sáng suốt lựa chọn các ứng cử viên nam, nữ đủ đức, đủ tài để bầu làm đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp”. Đồng thời giới thiệu tiểu sử các ứng cử viên để chị em có thông tin đầy đủ, từ đó lựa chọn ứng cử viên đủ đức, đủ tài để bầu làm đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân;

- Vận động cử tri, đặc biệt cử tri nữ: Tích cực tham gia các cuộc tiếp xúc cử tri, các buổi họp của thôn, tổ dân phố, các đoàn thể... để sáng suốt lựa chọn nam, nữ đủ đức, đủ tài bầu làm đại biểu Quốc hội và HĐND; Trực tiếp đi bầu cử đầy đủ, đúng giờ, trực tiếp bỏ phiếu bầu và vận động các cử tri khác bỏ phiếu.

- Vận động gia đình các nữ ứng cử viên quan tâm ủng hộ, tạo điều kiện để chị em hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Ban Tuyên giáo TW Hội LHPNVN

TÂM ĐIỂM

CÁC ĐỀ ÁN

Video