Qui Nhơn - Đột phá và hội tụ
Tôi đã từng sống ở Qui Nhơn đúng 10 năm, có thể coi đó là thời vất vả nhất của thành phố này. "Qui Nhơn" như người xưa đã đặt tên với hy vọng là nơi tụ nhân, tụ nghĩa và như thế cũng là nơi tích tụ nhân tài, tích chứa của cải. Nhưng có lẽ điều mong ước ấy cũng mới đến trong những năm gần đây. Thành phố ven biển từng nổi tiếng vì… thơ nhiều hơn là vì phát triển kinh tế đã có những bước đột phá cực kỳ ngoạn mục ở thời điểm chuyển sang một thiên niên kỷ mới.
Lần đầu tiên ở Việt Nam đang có một cây cầu bắc qua… biển. Cây cầu ấy ở Qui Nhơn, nằm trong tuyến cầu đường Nhơn Hội dài 7 km băng ngang đầm Thị Nại để biến bán đảo Phương Mai tuyệt đẹp thành một khu trọng điểm kinh tế của khu vực miền Trung, một "tiểu Hồng Kông" đăng đối với thành phố Qui Nhơn, nơi sẽ thu hút không chỉ những nhà đầu tư bốn phương mà cả hàng triệu du khách mỗi năm. Tuyến cầu Nhơn Hội - dự tính khánh thành vào năm 2007 - có thể trở thành một biểu tượng cho bước đi của Qui Nhơn, một bước đi của người khổng lồ vượt biển, kéo gần lại những giấc mơ ngày trước về một bán đảo Phương Mai như một "đảo giấu vàng" của thành phố mà Quang Trung từng khởi nghiệp.
Cách đây tròn 20 năm, một nhóm anh em văn nghệ tâm huyết với Qui Nhơn đã đưa lên thành phố một dự án xây dựng Qui Nhơn thành một tụ điểm du lịch văn hóa của miền Trung. Cứ ngỡ đó cũng chỉ là dự án của những người làm văn nghệ hay tưởng tượng và thiếu thực tế. Ngờ đâu sau 20 năm, Qui Nhơn đã làm quá cả những điều hồi ấy chúng tôi hằng mơ ước. Con đường dọc biển Qui Nhơn-Qui Hòa-Sông Cầu đã khai thác một vòng cung bờ biển đẹp vào hạng nhất miền Trung cho du lịch dịch vụ. Những Bãi Dài Bãi Dại… ngày nào chúng tôi phải đi thuyền từ Qui Nhơn vào chơi đã trở thành những tụ điểm du lịch nghỉ dưỡng gồm cả một hệ thống resort sang trọng có, bình dân có, phục vụ cho mọi đối tượng tới đây tìm những khoảnh khắc thư giãn và phục hồi sức khỏe. Thành phố như trẻ lại, đẹp hơn mà cũng đắm đuối hơn như bản chất Qui Nhơn là thế. Ở nơi mà biển bị núi bao bọc, con người đã "phá thế kiềm tỏa" ấy và mở cho thành phố một "mặt tiền" hướng thẳng ra biển Đông. Những đảo yến huyền hoặc bỗng gần lại trong tầm tay thành phố. Những con đường hiện đại chợt xuất hiện và lập tức tìm được tiếng nói chung với biển và núi.
Năm ngoái, Bình Định đã đường hoàng gia nhập "Câu lạc bộ nghìn tỉ". Còn năm nay, quyết tâm của tỉnh là sẽ thu 1.300 tỉ, một con số mà dăm năm trước Bình Định chắc chẳng bao giờ dám nghĩ đến. Từ một tỉnh thuần nông, Bình Định đã tự vượt mình để từng bước trở thành một tỉnh có kinh tế công nghiệp du lịch dịch vụ vào hàng đáng kể ở miền Trung và trong một tương lai gần - là của cả nước. Ở thời này, quả thật sự phát triển tiệm tiến là không tương thích với nhịp độ chung. Bình Định và Qui Nhơn đã biết đột phá, biết "mở" để cuối cùng là "tụ" là "quy". Công nghiệp chế biến gỗ - nhập gỗ và chế biến rồi xuất khẩu - đã góp phần quan trọng đưa kim ngạch xuất khẩu của Bình Định lên 200 triệu USD trong năm 2004. Du lịch đã góp phần giới thiệu Qui Nhơn và Bình Định với thế giới, và đó cũng là một "cửa mở" để thu hút đầu tư. Tôi nhớ cách đây hơn 20 năm, nhà viết kịch Văn Biển đã cùng chúng tôi lang thang nhiều ngày khắp đất Bình Định. Sau đó anh Văn Biển đã viết một kịch bản giả tưởng về một thành phố - giống như một con tàu chìm - ngủ suốt 20 năm. Những trăn trở, day dứt của các nhân vật và của chính tác giả trong vở kịch ấy không ngờ đã được trả lời một cách tích cực nhất vào đúng dịp kỷ niệm 30 năm giải phóng Bình Định, giải phóng Qui Nhơn.
"Con tàu" Qui Nhơn đang rẽ sóng với mũi tàu là bán đảo Phương Mai - khu kinh tế trọng điểm Nhơn Hội. Anh Văn Biển hẳn sẽ rất vui nếu có dịp về thăm lại Qui Nhơn trong những ngày này. "Con tàu Qui Nhơn" của anh đang khao khát những chân trời mới, chấp nhận những sóng gió mới để tự khẳng định mình. Và cuối cùng, để "tụ nhân" - thu hút đầu tư, thu hút nhân tài và phát lộ những vẻ đẹp cũ và mới.
