Nữ giáo sư người Việt đạt Giải thưởng liên ngành của Hiệp hội hoá học Hoàng gia Anh

11/06/2022
Giáo sư người Việt Nguyễn Thị Kim Thanh đã chiến thắng Giải thưởng liên ngành (Interdisciplinary Prize) của Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Vương quốc Anh (RSC) cho những đóng góp quan trọng trong nghiên cứu cơ bản về tổng hợp hóa học và các phân tích tính chất vật lí của vật liệu nano plasmonic và từ tính cho các ứng dụng y sinh.

Sáng lập Viện Hàn lâm trẻ Việt Nam

Giáo sư Nguyễn Thị Kim Thanh tốt nghiệp chuyên ngành Hóa học tại ĐH Quốc gia Hà Nội năm 1992. Sau đó, bà đi du học và bắt đầu sự nghiệp nghiên cứu quốc tế có uy tín tại Hà Lan, Mỹ và Anh.

Từ năm 2013, bà đảm nhận vị trí Giáo sư tại trường đại học University College London (UCL) và dẫn đầu một nhóm thực hiện nghiên cứu liên ngành tiên tiến về thiết kế và tổng hợp vật liệu nano cho ứng dụng y sinh.

Bà cũng là giáo sư người Việt đầu tiên tại UCL, chuyên ngành vật liệu nano tại Phòng thí nghiệm UCL Nanomaterials Laboratory đặt tại Viện Royal Institution Anh Quốc, và Giáo sư của Nhóm sinh lý (biophysics), Khoa Vật lý và Thiên văn cũng thuộc UCL, Anh Quốc.

Hiện bà cũng  là Viện sĩ của 4 Viện Khoa học tại Vương quốc Anh: Viện sĩ Viện Hóa học Hoàng gia Anh Quốc, Viện sĩ Viện Vật lí, Viện sĩ Viện Sinh học Hoàng gia Anh Quốc, Viện sĩ Viện Vật liệu, Khoáng sản và Khai thác mỏ Anh Quốc.

Năm 2008, khi là nhà nghiên cứu (Royal Society University Research Fellow) được tài trợ bởi Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia của Vương quốc Anh (The Royal Society), bà được cử tham dự cuộc họp giữa các nhà khoa học và nhà nghiên cứu trẻ hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới (Cuộc họp mùa hè của Davos) tại Thiên Tân (Trung Quốc), do Liên hiệp các Viện Hàn lâm trên thế giới (IAP) tổ chức. Từ cuộc họp này, các nhà khoa học trẻ mong muốn cống hiến để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn và có ý định thành lập Viện Hàn lâm Trẻ Toàn cầu (Global Young Academy – GYA). GYA được chính thức thành lập vào tháng 2/2010, với sự hỗ trợ từ IAP.

GS Nguyễn Thị Kim Thanh tại Hội thảo các Viện Hàn lâm trẻ  thế giới lần thứ 4

Một trong những vai trò của GYA là thúc đẩy và hỗ trợ việc thành lập các Viện Hàn lâm Trẻ Quốc gia. Ý tưởng về veiẹc thành lập tổ chức này ở Việt Nam của GS Thanh đã nhận được sự ủng hộ rất nhiệt tình của các giáo sư ở Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.  gày 2/11/2014, Viện Hàn lâm Trẻ Việt Nam (Vietnam Young Academy – VYA) được thành lập, nhằm tạo nên một cơ sở cho những học giả đang trong giai đoạn đầu của sự nghiệp đến từ nhiều lĩnh vực chuyên môn khác nhau, để cùng thảo luận mang tính định hướng và xây dựng về những chủ đề quan trọng của đất nước và của toàn cầu. Mục tiêu của VYA cũng nhằm phát huy những trao đổi mang tính học thuật dựa trên ý kiến đóng góp từ các chuyên gia của Viện, góp phần đổi mới giáo dục, tác động lên quá trình cải cách và phát triển chính sách của Việt Nam. Thêm vào đó, VYA tạo cơ sở cho việc trao đổi kiến thức và thực hành giữa các học giả ở Việt Nam, những học giả người Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài nhưng vẫn duy trì mối quan hệ với người Việt Nam và các tổ chức khoa học quốc tế.

Bà Thanh cũng từng chia sẻ, sau Hội thảo các Viện Hàn lâm Trẻ Thế giới lần thứ 2 tại Stockhom (Thụy Điển) năm 2015, bà đã đã nung nấu ý tưởng đăng cai tổ chức hội thảo này tại Việt Nam. VYA Việt Nam đã tổ chức thành công Hội thảo các Viện Hàn lâm Trẻ Thế giới lần thứ 4 năm 2019. Với trọng trách là Chủ tịch Hội đồng Cố vấn của VYA, GS. Nguyễn Thị Kim Thanh vẫn luôn nỗ lực giúp tổ chức cân bằng số thành viên trong nước và nước ngoài, giữa các ngành khác nhau và lựa chọn thành viên kỹ càng hơn dựa trên thành tích khoa học.

Giải thưởng tôn vinh người tạo "cơ hội thực sự để cải thiện cuộc sống"

Giáo sư người Việt Nguyễn Thị Kim Thanh đã chiến thắng Giải thưởng liên ngành (Interdisciplinary Prize) của Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Vương quốc Anh (RSC) cho những đóng góp quan trọng trong nghiên cứu cơ bản về tổng hợp hóa học và các phân tích tính chất vật lí của vật liệu nano plasmonic và từ tính cho các ứng dụng y sinh. Giáo sư Thanh rất vui khi nghiên cứu của mình có thể mang lại những lợi ích trực tiếp trong kéo dài tuổi thọ của các bệnh nhân ung thư.

Phát biểu khi được trao giải thưởng, Giáo sư Nguyễn Thị Kim Thanh cho biết: “Tôi rất vui, rất vinh dự khi các công trình nghiên cứu liên ngành với các cộng tác viên của mình được công nhận, vì vậy giải thưởng này là dành cho cả nhóm nghiên cứu và các cộng tác viên của tôi”.

Tiến sĩ Helen Pain, Giám đốc điều hành Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Vương quốc Anh, cho biết, nghiên cứu của Giáo sư Thanh là "một ví dụ tuyệt vời về lý do tại sao chúng ta tôn vinh khoa học vĩ đại và chúng tôi rất tự hào được ghi nhận sự đóng góp của họ ngày hôm nay". Bà cũng nhấn mạnh "điều quan trọng là phải tôn vinh những thành công và tiến bộ trong hiểu biết kiến thức như là những cơ hội thực sự để cải thiện cuộc sống của chúng ta".

Giải thưởng của Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Vương quốc Anh là một trong những giải thưởng lâu đời và uy tín nhất trên thế giới, công nhận những thành tựu của các cá nhân, nhóm và tổ chức trong việc phát triển chuyên ngành hóa học. Cho đến nay đã có 60 nhà khoa học được Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Vương quốc Anh vinh danh sau đó nhận được giải Nobel cho nghiên cứu của mình, như các giáo sư, tiến sĩ Jean-Pierre Sauvage, Fraser Stoddart và Ben Feringa đạt giải Nobel hóa học năm 2016 và giáo sư John B Goodenough đạt giải Nobel hóa học năm 2019.

GS. Nguyễn Thị Kim Thanh trình bày bài giảng tại Hội khoa học Hoàng gia Anh 2019

Trước đó, năm 2019, với những thành tựu nghiên cứu và dự án có tầm ảnh hưởng lớn về ứng dụng vật liệu nano trong lĩnh vực y sinh, chăm sóc sức khoẻ, GS. Thanh đã được nhận Giải thưởng Rosalind Franklin năm 2019 dành cho những nhà khoa học nữ nổi bật trên thế giới. Giải thưởng gồm huy chương bằng bạc, một khoản hỗ trợ dự án 40.000 bảng Anh và món quà trị giá 1.000 nghìn bảng Anh.

Tại Royal Society 2019, giáo sư, tiến sỹ đến từ đại học University College London (UCL), bà Nguyễn Thị Kim Thanh đã có vinh dự trình bày bài giảng về vật liệu nano plasmonic (hạt vàng hình cầu, trụ và sao), "Vật liệu nano từ phòng thí nghiệm đến giường bệnh" (Nanomaterials from Bench to Bedside) trước giới khoa học hàng đầu nước Anh.

GS Nguyễn Thị Kim Thanh cũng là một gương mặt tích cực trong các hoạt động thúc đẩy những dự án của cộng đồng trí thức người Việt Nam ở nước ngoài đóng góp vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

phunumoi

Video