Hậu Giang: Hành trình đưa cá Nàng Hai vươn sóng lớn

Nhiều năm nay, bà Nguyễn Thị Hà luôn trăn trở, làm sao để sản phẩm cá Nàng Hai (hay còn được gọi là cá thát lát cườm, cá đao, cá cườm) vừa giữ được giá trị truyền thống, vừa không bị lạc nhịp trong dòng chảy hiện đại. Với bà, sản phẩm không chỉ ngon mà còn phải bền, phải sống được với thị trường dài lâu.

Chính vì thế, năm 2021, khi ngành chế biến thủy sản bước vào giai đoạn chuyển đổi số và chuỗi giá trị, bà Hà đã chủ động lui về vai trò hậu phương, để con gái Lý Hồng Tiên thành lập và điều hành Hợp tác xã Hậu Giang Xanh.

Chính thức ra mắt vào tháng 7/2021, HTX Hậu Giang Xanh khởi đầu với 7 thành viên, vốn điều lệ 2,5 tỷ đồng và sự hậu thuẫn toàn diện từ Công ty TNHH Tân Hậu Giang. Không chỉ là nơi thu mua cá nguyên liệu, HTX hướng đến mô hình khép kín từ vùng nuôi đến chế biến và tiêu thụ, đúng theo tinh thần kinh tế tập thể gắn chuỗi giá trị.

Với 13 ha mặt nước nuôi cá thát lát nguyên liệu đạt chuẩn VietGAP, HTX mỗi năm cung ứng hàng chục tấn cá sạch cho thị trường, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng trăm hộ dân xung quanh. Các hộ nuôi cá được hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ thức ăn sạch, đồng thời đảm bảo đầu ra ổn định với giá thu mua cao hơn thị trường 10 - 15%.

“Trước đây, người dân nuôi cá thát lát kiểu tự phát, mạnh ai nấy làm. Có khi được mùa thì mất giá, được giá thì lại không có sản phẩm. HTX ra đời là để thay đổi cách làm ăn manh mún đó. Mỗi lứa cá giờ đều có kế hoạch nuôi cụ thể, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, có kiểm nghiệm đầu vào - đầu ra. Người dân an tâm, doanh nghiệp cũng vững vàng hơn” – chị Tiên cho hay.

Năm 2023, chỉ sau chưa đầy 2 năm thành lập, HTX Hậu Giang Xanh đã có 3 sản phẩm được công nhận OCOP 4 sao cấp tỉnh là chả cá thát lát, cá thát lát tẩm gia vị và khổ qua nhồi cá thát lát. Đây là minh chứng cho chất lượng và quy trình sản xuất bài bản mà HTX theo đuổi.

HTX Hậu Giang Xanh tham gia trưng bày sản phẩm tại Hội nghị xúc tiến thương mại.

Từ năm 2024, HTX Hậu Giang Xanh bắt đầu bước vào giai đoạn mở rộng thị trường. Ngoài việc phân phối sản phẩm tại các tỉnh miền Tây và TP. Hồ Chí Minh, HTX đang làm việc với các hệ thống siêu thị lớn như Co.opmart, Big C, Lotte Mart để đưa sản phẩm lên kệ hàng chính quy.

Không dừng lại trong nước, chị Tiên và các cộng sự còn đang thực hiện các bước chuẩn hóa theo tiêu chuẩn xuất khẩu. Mục tiêu trước mắt là thị trường Hàn Quốc và Nhật Bản - nơi có lượng tiêu thụ thủy sản lớn và ưu tiên sản phẩm sạch, truy xuất được nguồn gốc.

Về lâu dài, HTX định hướng chuyển đổi vùng nuôi sang mô hình tuần hoàn xanh, sử dụng vi sinh, tái chế chất thải để làm phân hữu cơ, góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao hình ảnh “thủy sản sạch miền Tây”.

Các sản phẩm OCOP đặt trưng của HTX Hậu Giang Xanh và Công ty TNHH Tân Hậu Giang.

Dù là một HTX sản xuất với công nghệ hiện đại, nhưng Hậu Giang Xanh vẫn giữ được cốt lõi là tình người. Gần 70% lao động của HTX là phụ nữ lớn tuổi, lao động phổ thông hoặc phụ nữ đơn thân. Họ được đào tạo nghề miễn phí, được hỗ trợ phương tiện làm việc và chăm sóc y tế định kỳ.

“Chúng tôi quan niệm, làm kinh tế không thể chỉ tính lãi - lỗ, phải tính cả hạnh phúc và an sinh của những người đồng hành cùng mình” - chị Tiên chia sẻ.

Cũng vì vậy, HTX Hậu Giang Xanh được Hội LHPN tỉnh Hậu Giang chọn là mô hình phụ nữ tiêu biểu trong chương trình "Phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo, phát triển kinh tế xanh".

Nếu hành trình của Công ty TNHH Tân Hậu Giang là bền bỉ vun trồng tạo thương hiệu thì hành trình của HTX Hậu Giang Xanh là hành trình của sự phát triển có chiến lược, có chiều sâu. Không còn là những xưởng cá thủ công, nay đã là những quy trình HACCP khép kín. Không còn là buôn bán nhỏ lẻ, nay đã là định hướng thị trường xuất khẩu.