Sơn La: Hiệu quả mô hình hợp tác xã do phụ nữ làm chủ

Chị Nguyễn Thị Yến Linh, Giám đốc HTX Tây Bắc, huyện Yên Châu, chia sẻ: Năm 2016, nhận thấy tiềm năng và giá trị kinh tế của cây tỏi một nhánh (tỏi cô đơn) địa phương, tôi cùng 8 người thành lập HTX Sản xuất tỏi đen. Các thành viên đã nghiên cứu, chế tạo thành công máy ủ, sấy tỏi đen; thu mua nguyên liệu tỏi tươi ở xã Chiềng Đông, Chiềng Pằn, Chiềng Sàng và một số xã của huyện Phù Yên. Sản phẩm tỏi đen sấy khô của HTX có vị ngọt, dẻo, không còn hăng cay của tỏi tươi, có thể bảo quản trong 2 năm.

Hiện nay, HTX có 15 lò ủ và sấy, với công suất 1,5 tấn/lò. Trung bình mỗi năm chế biến trên 30 tấn tỏi tươi, thành phẩm đạt 15 tấn tỏi đen, doanh thu trên 1,3 tỷ đồng. Sản phẩm “Tỏi đen cô đơn” đạt OCOP 3 sao cấp tỉnh. Ngoài ra, HTX còn sản xuất sản phẩm tỏi đen ngâm mật ong, rượu tỏi đen, chè san tuyết cổ thụ Ôn Ốc, hoa đu đủ đực sấy. Để quảng bá thương hiệu, sản phẩm, chị Linh đã tận dụng các kênh bán hàng trên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội Facebook, Zalo, Tiktok... HTX tạo việc làm thường xuyên cho 6 lao động địa phương, với mức thu nhập trung bình 5 triệu đồng/người/tháng.

Chị Nguyễn Thị Yến Linh, Giám đốc HTX Tây Bắc, (phải) giới thiệu sản phẩm OCOP 3 sao "tỏi đen cô đơn".

Còn chị Đinh Thị Yến, Giám đốc HTX Thái Tuấn, xóm 7, xã Mường Giàng, huyện Quỳnh Nhai, đã tìm hiểu về việc chế biến cá tép dầu sông Đà thành sản phẩm sấy khô. Cá tép dầu sông Đà sấy khô tẩm ướp với các gia vị, có vị ngon như cá chỉ vàng của vùng biển nước mặn. Năm 2019, sản phẩm cá tép dầu khô của HTX đạt sản phẩm OCOP 4 sao cấp tỉnh. Năm 2021, cá tép dầu khô được tham gia bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh. Chị Yến đã chủ động quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên các website, Zalo, Facebook, trưng bày, giới thiệu các sản phẩm tại Trung tâm Giới thiệu nông sản sạch của huyện Quỳnh Nhai, các HTX ở Thành phố; ký gửi sản phẩm tại các đại lý tại Hà Nội, Thái Nguyên và Hưng Yên, thành phố Hồ Chí Minh.

Chị Yến cho biết: Năm 2022, HTX đã cung cấp ra thị trường gần 4 tấn sản phẩm cá tép dầu, cá ngão rút xương. Doanh thu trên 800 triệu đồng, thu lãi hơn 160 triệu đồng. Sản phẩm của chúng tôi tiêu thụ trên toàn quốc, bước đầu được người tiêu dùng ưa chuộng. Thời gian tới, HTX tiếp tục đầu tư hệ thống sấy năng lượng mặt trời, máy móc hiện đại, nghiên cứu quy trình sản xuất kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm để hướng tới xuất khẩu sang thị trường Nhật, Hàn Quốc. Là phụ nữ đồng bào dân tộc thiểu số, bản thân tôi mong muốn chị em luôn tự tin, mạnh dạn theo đuổi con đường khởi nghiệp của mình.

Chị Đinh Thị Yến, Giám đốc HTX Thái Tuấn, giới thiệu sản phẩm "cá tép dầu sông Đà" tại Hội nghị giao thương trực tuyến giữa doanh nghiệp tỉnh Sơn La với tỉnh Quảng Trị.

Năm 2022, các cấp hội phụ nữ trong tỉnh đã tổ chức 249 cuộc tuyên truyền cho trên 16.000 hội viên về phong trào “Phụ nữ giúp nhau sáng tạo khởi nghiệp phát triển kinh tế”; vận động phụ nữ tham gia các tổ hợp tác, tổ nhóm liên kết, hợp tác xã. Tích cực tham gia chương trình “Mỗi xã 1 sản phẩm”; phối hợp tổ chức 16 hội nghị tập huấn về khởi nghiệp, tư vấn giới thiệu việc làm cho trên 800 hội viên, phụ nữ; chuyển giao tiến bộ kỹ thuật nông nghiệp, đào tạo việc làm cho hơn gần 4.000 hội viên... Đến nay, toàn tỉnh có 130 HTX, 2 liên hiệp HTX do phụ nữ trực tiếp quản lý, điều hành. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của các HTX chủ yếu ở các lĩnh vực chăn nuôi, sản xuất, chế biến nông sản, dịch vụ du lịch... Điểm chung của các nữ giám đốc HTX là khả năng giao lưu xã hội và hoạch định kinh doanh tốt, nhạy bén trong việc nắm bắt thị trường. Các HTX đã tạo nhiều việc làm cho lao động nữ địa phương, chia sẻ kinh nghiệm trong quá trình làm kinh tế cũng như giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Đặc biệt, các HTX lĩnh vực sản xuất nông nghiệp đã góp phần phát triển các sản phẩm OCOP có giá trị kinh tế, mang tính cạnh tranh cao.

Chị Cầm Thị Mòn, Giám đốc HTX Ara-Tay Coffee, giới thiệu sản phẩm tại hội nghị đánh giá  sản phẩm OCOP cấp tỉnh năm 2022.

Hiện nay, Hội Phụ nữ tỉnh đang phối hợp với Liên minh HTX tỉnh tuyên truyền nhân rộng các mô hình HTX do phụ nữ làm giám đốc điển hình. Tạo điều kiện để các HTX, phụ nữ tiếp cận các chính sách hỗ trợ, phát triển các mô hình khởi nghiệp, giúp phụ nữ vươn lên khẳng định vai trò trong gia đình và xã hội.