Đề nghị không bỏ hình phạt tử hình đối với tội hiếp dâm

Về hạn chế khung hình phạt tử hình đối với tội hiếp dâm:

Chúng tôi đề nghị không nên bỏ hình phạt tử hình đối với tội này. Có thể nói đây là một loại tội phạm rất nguy hiểm, không chỉ xâm phạm nghiêm trọng về danh dự, làm tổn thương nhân phẩm, sức khỏe, tính mạng nạn nhân, mà còn gây sự đau khổ rất dai dẳng về tinh thần cho chính bản thân và cả thân nhân của nạn nhân. Ngay trong Bộ luật hình sự hiện hành, Điều 111 cũng đã quy định rất hợp lý, nghĩa là chỉ áp dụng tử hình đối với những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng như: gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên; biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội; làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

Thông qua tổng hợp ý kiến của các đoàn cũng như Báo cáo giải trình, tiếp thu cho thấy nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội cho rằng, cần giữ lại hình phạt tử hình đối với tội danh này. Giữ lại án phạt tử hình đối với tội hiếp dâm không những có tác dụng trừng trị đối với kẻ phạm tội, mà còn có tác dụng răn đe, giáo dục, phòng ngừa chung.

Khi chúng ta nói tác dụng giáo dục, phòng ngừa chung trong trường hợp này là nói đến một tình huống tuyên truyền, phổ biến rất cụ thể. Những người đi tuyên truyền, phổ biến về “Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự” lần này sẽ phải giải thích thế nào về lí do bỏ hình phạt tử hình đối với tội hiếp dâm? Nếu như chỉ giải thích là chủ trương giảm bớt tử hình thì cũng có thể đặt ra còn rất nhiều tội khác tại sao không bỏ, mà đối với tội hiếp dâm rất nguy hiểm như thế lại bỏ tử hình? Cho nên chúng tôi đề nghị, do bất lợi về tuyên truyền giáo dục đối với Bộ luật hình sự về tội hiếp dâm, chúng ta không nên bỏ hình phạt tử hình.

Đối với tội buôn bán người:

Chúng tôi tán thành với việc việc quy định tội buôn bán người thay cho tội mua bán phụ nữ và tội mua bán trẻ em, để đáp ứng nhu cầu đấu tranh có hiệu quả đối với loại tội phạm này, cũng thuận lợi cho việc hợp tác quốc tế trong việc đấu tranh phòng chống mua bán người. Tuy nhiên, cần cân nhắc thêm nội dung sửa đổi, bổ sung.

Cụ thể: nạn nhân bị buôn bán có thể là phụ nữ, có thể là trẻ em và cả nam giới. Nạn nhân thường bị buôn bán được dùng để bóc lột sức lao động, bóc lột tình dục hoặc lấy bộ phận cơ thể. Nhưng rõ ràng, tính chất và mức độ nghiệm trọng của việc bị bóc lột tình dục hoặc lấy bộ phận cơ thể mức độ nghiêm trọng hơn nhiều so với bóc lột sức lao động. Hơn nữa, mục đích bóc lột tình dục và lấy bộ phận cơ thể thường nhằm vào nạn nhân là phụ nữ và trẻ em. Vì vậy việc không quy định các dấu hiệu này là tình tiết tăng nặng để định ra khung hình phạt cũng như là để khung hình phạt chỉ từ 2 đến 7 năm như ở Khoản 1, Điều 119 dự thảo, chúng tôi thấy là chưa hợp lý. Bởi lẽ, Điều 119 hiện hành đã quy định việc mua bán phụ nữ vì mục đích mại dâm thì đã có mức hình phạt tù từ 5 năm - 20 năm. Điều 120 hiện hành đã quy định việc mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em dưới bất kỳ hình thức nào cũng có mức hình phạt tù từ 3 năm - 10 năm. Cho nên không có một lý do gì để chúng ta quy định mức hình phạt thấp hơn như hiện hành. Trong khi thực tế chúng ta thấy diễn biến của việc mua bán phụ nữ, trẻ em cũng phức tạp, nghiêm trọng và nó cũng có xu hướng gia tăng. Với những lý do nêu trên, tôi đề nghị sửa Điều 119 về tội buôn bán người như sau:

Thứ nhất: Khoản 1 không đưa điểm “mục đích bóc lột tình dục” và “hoặc lấy các bộ phận cơ thể của nạn nhân”.

Thứ hai: Khoản 2, Điều 119 thêm các điểm “mục đích bóc lột tình dục” và “hoặc lấy các bộ phận cơ thể của nạn nhân”.

Điểm c, Khoản 2, Điều 119 như quy định trong dự thảo chỉ là đối với người thân thích. Chúng tôi đề nghị viết rõ như một số điều khác trong Bộ luật hình sự, cụ thể đối tượng đó nói rõ là vợ, chồng, con. Vì trong thực tế, đã có hiện tượng buôn bán con gái hoặc vợ nên nếu chỉ nói là “người thân thích” thì còn rất chung chung…