Nhân Ngày Dân số thế giới 11-7: Thách thức... “dương thịnh âm suy”

Có con trai bằng mọi cách

Theo Tổng Cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ), tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam đã liên tục tăng trong những năm gần đây, từ 107 trẻ trai/100 trẻ gái vào năm 1999 thì hiện nay tỷ lệ này đã tăng lên 112/100, vượt qua mức độ bình thường của tự nhiên là 103 - 107 bé trai/100 bé gái. Hiện cả nước có tới 33/63 tỉnh, thành phố có tỉ số giới tính khi sinh (số trẻ trai/trẻ gái được sinh ra) trên 110.

TS Dương Quốc Trọng, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ bày tỏ lo ngại, mức độ mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam hiện nay đã tương đương với Trung Quốc khi nước này bước vào mất cân bằng giới tính khi sinh năm 1989. Nếu tình trạng này kéo dài thì trong tương lai gần, chúng ta sẽ rơi vào tình trạng “thừa nam - thiếu nữ” như một số nước ở châu Á. Và lúc đó, rất nhiều những hệ lụy về mặt xã hội, kinh tế và cả văn hóa bị ảnh hưởng nặng nề.

Theo các điều tra xã hội của cơ quan chức năng, nguyên nhân chính của tình trạng mất cân bằng giới tính ở Việt Nam là nhiều gia đình vẫn nặng nề tư tưởng trọng nam hơn nữ, muốn có con trai để nối dõi tông đường và thờ cúng sau này nên thường tìm mọi cách sinh con trai bằng được.

Cùng với đó, chúng ta chưa có chế độ an sinh tốt, nên người già vẫn trông cậy vào sự nuôi dưỡng của con cái, mà phong tục chung của người Á Đông là ở với con trai. Ngoài ra, các chính sách ưu tiên cho nữ giới vẫn chưa rõ rệt, dù đã có bước tiến trong việc bình đẳng giới. Ngoài ra còn nguyên nhân khiến số trẻ là con trai ra đời tăng mạnh là sự trợ giúp đắc lực của công nghệ siêu âm và các loại sách báo hướng dẫn về lựa chọn giới tính thai nhi.

Sẽ có chính sách hỗ trợ trẻ gái

Trước thực trạng trên, Tổng cục DS- KHHGĐ đã quyết định triển khai Đề án can thiệp, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, thực hiện thí điểm tại 852 xã, phường thuộc 10 tỉnh có tỉ số giới tính khi sinh cao (từ 115/100 trở lên) gồm: Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Dương, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Bình Định, Ninh Thuận, Tiền Giang, Đồng Nai, Bạc Liêu.

Trẻ em cần được quan tâm bảo vệ và chăm sóc - Ảnh: Lã Tuấn Anh

TS Dương Quốc Trọng cho biết, việc triển khai đề án này sẽ tập trung vào các biện pháp tuyên truyền, tăng cường cung cấp thông tin về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân, trước hết là các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ và những người cung cấp dịch vụ siêu âm và dịch vụ nạo phá thai.

Cùng với đó, Tổng cục DS-KKHGĐ, Bộ Y tế sẽ hoàn thiện dự thảo Nghị định về xử lý cán bộ công viên chức vi phạm chính sách dân số và sửa đổi Nghị định về xử lý vi phạm hành chính trong vấn đề dân số, gia đình và trẻ em. Theo dự thảo này, những cán bộ giữ chức vụ lãnh đạo nếu sinh con thứ 3 sẽ bị cách chức, cán bộ không phải là lãnh đạo thì bị cảnh cáo, hạ bậc lương, hạ ngạch nếu sinh con thứ 3. Nếu cố tình sinh con thứ 4, sẽ bị buộc thôi việc.

Ngoài ra, một giải pháp khả thi nhằm giảm tình trạng chênh lệch giới tính đang được Tổng cục DS-KHHGĐ xây dựng để trình các cơ quan chức năng xem xét là những chính sách hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái như trẻ em gái khi thi vào trung học và đại học sẽ được ưu tiên cộng điểm so với trẻ em trai hay miễn học phí cho trẻ gái.