Quảng Ngãi: Cô giáo ngược núi “trồng người”

28/11/2019
Bình quân mỗi tháng, cô Dương Ngọc Thanh Hương vượt chặng đường hơn 2.000km để “gieo chữ” cho học sinh vùng cao xã Trà Lâm, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi.

t4ar_5a

Cô giáo Dương Ngọc Thanh Hương và học sinh tại điểm trường Trà Khương.

Ngôi trường mới nằm trước khu dân cư thôn Trà Khương, xã Trà Lâm, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi vang lên tiếng các em nhỏ là con em đồng bào dân tộc Cor. Trong số 3 thầy, cô giáo đang dạy ở điểm trường này thì cô Dương Ngọc Thanh Hương là người phải vượt chặng đường xa xôi nhất để lên lớp. Bình quân mỗi tháng, cô vượt chặng đường hơn 2.000km cả đi và về để “gieo chữ” cho học sinh vùng cao.

 

Ở tỉnh Quảng Ngãi, địa danh xã Trà Lâm nổi tiếng là nơi có cung đường hiểm trở. Núi nứt, núi sạt, bờ ta luy lở bên mép vực. Những năm trước đây, đồng bào Cor thỉnh thoảng bị cô lập trong làng vì đất đá trên sườn núi trút xuống mặt đường. Đường vào Trà Lâm mùa mưa rất khó khăn, nhưng không thể để con em đồng bào người Cor đói chữ. Vì vậy, các giáo viên lên Trà Lâm dạy học đều phải chấp nhận vất vả, nhiều phen đứng khi trước cảnh núi lở. Cô giáo Dương Ngọc Thanh Hương đang dạy tại điểm trường Trà Lâm, cứ mỗi ngày phải vượt quãng đường đi - về hơn 100km. 

Những ngày mưa bão miền Trung, con đường từ thị trấn Châu Ổ, huyện  Bình Sơn đi về huyện miền núi Trà Bồng và lên đến điểm trường ở thôn Trà Khương, xã Trà Lâm trở nên xa xôi, mịt mù. Lượng mưa ở vùng núi được Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn tỉnh Quảng Ngãi đo được từ 80-180mm. Mưa dày đặc như một bức tường nước. Nhưng có một cô giáo trẻ vẫn lặn lội đều đặn vượt quãng đường xa xôi ấy để đến với học sinh vùng cao. Nơi cô đến có tiếng ríu rít của con em đồng bào người Cor, tiếng í ới gọi nhau, tiếng nói của người Cor xen lẫn tiếng của con em đồng bào dân tộc Kinh. Còn dưới đồng bằng, trong ngôi nhà của cô là tiếng bi bô của cậu con trai mới 9 tháng tuổi. 

Cứ 5 giờ kém, khi trời hừng đông, cô Hương lại xuất phát lên núi dạy học. Những đèo dốc hiện ra rồi lại khuất sau lưng cô. Chiếc xe máy vẫn miệt mài đi giữa những con đường vắng lặng. Ngày nào cô cũng phải đi - về giữa vùng cao và đồng bằng, bên này là gia đình, còn bên kia là học sinh. Ở những đoạn đường trơn trượt, chiếc xe máy thỉnh thoảng xoay ngang, trượt dài xuống bờ mương, chật vật như người đang đứng trên tảng mỡ, cố gắng giữ thăng bằng, nhưng cuối cùng, người và xe vẫn lăn ra đất bùn. 

Đoạn đường khổ ải nhất là từ trung tâm huyện rẽ qua xã Trà Khương và đi đến điểm trường ở thôn Trà Lâm. Đường đất trơn trượt, bùn lầy nhão nhoét. Đám học trò vừa đi, vừa xắn quần, nhưng khi đến lớp thì bùn văng đầy người và các em vẫn nở nụ cười hiền lành. Cô Hương kể rằng: “Có chuyến đi ngã 2-3 lần, nhưng em tự lôi xe lên rồi lại đi tiếp chứ chỗ đó vắng lắm, không có ai giúp đâu, phải tự mình xoay sở, sau này có đồng nghiệp đi cùng thì nhờ họ”. 

Động lực để cô Hương vượt qua nỗi khó khăn nhọc nhằn để lên núi, đó là hình ảnh học trò với khuôn mặt nhem nhuốc, ánh mắt ngây thơ và nhìn cô giáo như mẹ hiền. Tất cả mọi điều các em đều trông mong vào cô, đó là vừa dạy chữ, vừa dạy làm người, căn dặn các em về ăn mặc, lối sống, kể với các em những câu chuyện hướng đến sự tiến bộ.

Mỗi lần đi về vùng cao, cô Hương lại nhớ đến kỷ niệm ngày đầu từ đồng bằng lên nhận công tác. Đó là năm 2014, cô 22 tuổi và được phân công về vùng cao nhận công tác. Trà Lâm là vùng đất có những kỷ niệm u buồn đối với giáo viên ở tỉnh Quảng Ngãi. Lúc đó, cô Hương được mọi người kể lại: Năm 2008, có 3 giáo viên đi dạy về, khi qua xã Trà Lâm đã bị núi lở đè. Cả làng ra đào xới cứu được 2 thầy, cô, còn cô giáo Huỳnh Thị Kim Yến không may bị lấp sâu dưới bùn, không thể qua khỏi cơn sinh tử. Nhiều tờ báo ngày đó đã đăng bức ảnh gây xúc động, đó là chiếc xe máy của cô Yến lấm lem đất đỏ, sách vở, đôi dép, chiếc áo mưa của cô quấn trong đất đỏ.

Ông Dương Hồng Thanh, cha cô Hương lo lắng cho con gái phải đi đường xa. Bạn bè của cô cũng nhắc lại chuyện bi thảm này khi nghe tin cô Hương lên miền núi Trà Bồng giảng dạy. Thương thân con gái lặn lội về tận vùng sâu nên ông Thanh trực tiếp chở con lên trường, cũng là để “thị sát”, chỉ cho cô những đoạn đường khá nguy hiểm, căn dặn con khi đi trên những đoạn đường quá vắng vẻ giữa đồi núi và rừng cây thì phải đề phòng bất trắc ra sao. 

“Sau ngày rời ba và ngày đầu đi xe lên núi, em cứ run cầm cập và giống như bị ai đó níu kéo lại, nhưng rồi vẫn cứ đi và thấy rất xa xôi” - Cô Hương nhớ lại. Nhưng rồi, xác định chọn nghề giáo viên vào giai đoạn này thì phải “chinh chiến” miền núi, cùng ăn, cùng ở với đồng bào nên cô Hương tiếp tục kiên trì với công việc của mình.

Lớp học đầu tiên cô giảng dạy ở gần thị trấn Trà Bồng. Toàn bộ học sinh đều là con em đồng bào dân tộc Cor. Điều lạ lẫm đối với cô Hương, đó là toàn nghe tiếng rì rào ngôn ngữ đồng bào Cor. Khi cô quay lên bảng ghi dòng chữ tiếng Việt thì dưới lớp nổi lên một luồng xì xào. Nhưng khi cô quay mặt xuống nhìn thì đột nhiên cả lớp yên lặng phăng phắc. Cho đến khi cô gõ thước lên bảng đọc dãy chữ số 1, 2, 3..., thì học sinh đọc là: Muối, lá, váy... Nghe học trò đọc chữ số, cô giáo kinh ngạc, rồi hiểu ra, toàn bộ các em trong lớp đều sử dụng tiếng Cor và biết rất ít tiếng Việt. 

Sau 1 năm dạy học ở điểm trường cách ngã 3 Trà Xuân 12km, nằm sâu trong núi, cô tiếp tục được điều động qua điểm trường thôn Trà Khương, xã Trà Lâm, vùng nổi tiếng là làng “chạy núi sạt”. Suốt 10 năm qua, người dân ở đây sống trong hoảng hốt bởi tiếng nổ ì ầm từ núi Cờ Zút, rồi vết nứt toác hiện ra. Ở điểm trường này, học sinh nói đặc tiếng Cor và khác biệt so với điểm trường trước đó là “các em lem luốc như cái củ mì, mặt mũi dính bùn đất, tay chân cũng đen thui”.

Vậy là, ngoài việc làm cô giáo thì cô Hương cùng 2 thầy, cô giáo khác phải kiêm thêm việc của một người mẹ để chăm sóc các em tận tình hơn. Chỉ vào các cháu bé, cô Hương nói: “Em Hồ Thanh Thang, ba đi làm xa, mẹ bỏ nhà đi; em Hồ Văn Vang và Hồ Thị Nhung thì mất ba, mẹ..., mình phải thương yêu và coi như ba, mẹ của các em”.

bienphong

TÂM ĐIỂM

CÁC ĐỀ ÁN

Video