Tiểu đội 12 cô gái Mễ Sơn ngày ấy
Tại vùng đất có truyền thống lịch sử vẻ vang, nhiều công trình văn hóa tiêu biểu - làng Cổ Mễ (phường Vũ Ninh, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh) – hiện có Bia chiến thắng Tiểu đội 12 cô gái Mễ Sơn trên đỉnh đồi Đền bà Chúa kho (Mễ Sơn là tên gọi chung của hai thôn Phúc Sơn và Cổ Mễ).
Theo Bà Nguyễn Thị Kỳ (thôn Cổ Mễ), nguyên Tiểu đội trưởng: “Năm 1967, Mỹ tập trung đánh phá ác liệt các tuyến giao thông. Cầu Đáp Cầu thuộc phường Vũ Ninh, TP Bắc Ninh (Cầu nối liền tuyến đường sắt từ Hà Nội-Lạng Sơn), là một trong những mục tiêu trọng yếu bắn phá của chúng. Tiểu đoàn 18 cao xạ (Sư đoàn 365) bố trí xung quanh khu vực để bảo vệ cầu. Tiểu đội 12 cô giá Mễ Sơn ngày ấy không kể ngày đêm tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu”.
Tiểu đội 12 cô gái Mễ Sơn ngày ấy thuộc Đội Thủy lợi 203 của tỉnh Bắc Ninh trực tiếp hiệp đồng với các đơn vị pháo phòng không vừa lao động sản xuất, hộ đê, vừa cứu thương, chuyển đạn và sẵn sàng thay thế các vị trí pháo thủ. Bà Nguyễn Thị Xe, ở thôn Cổ Mễ, một trong những cô gái của tiểu đội, chia sẻ: “Hàng ngày từ 5 giờ đến 9 giờ, chúng tôi học cách băng bó vết thương, chuyển thương hỏa tuyến, học làm pháo thủ số 1, số 2; buổi tối ra trận địa pháo giao lưu văn nghệ với bộ đội. Thời gian còn lại chúng tôi giúp bộ đội đào công sự; lao động sản xuất, chuyển đất để bảo vệ đê sông Cầu. Khi nghe 3 tiếng súng nổ theo hiệp đồng chúng tôi nhanh chóng cơ động về vị trí các khẩu đội, sẵn sàng giúp bộ đội bắn máy bay Mỹ”.
Các chiến sĩ nữ trong Tiểu đội 12 cô gái Mễ Sơn lúc đó tuổi mười chín đôi mươi. Họ không kể gian lao, khổ cực cùng nhân dân giúp đỡ Tiểu đoàn 18 pháo cao xạ đào hơn 3.200m giao thông hào, 1.500 hầm hố cá nhân, làm 2.300m đường phục vụ đưa pháo vào trận địa, đắp 24 ụ súng pháo… và luôn sẵn sàng cùng bộ đội chiến đấu.
Với tinh thần dũng cảm, anh dũng Tiểu đội 12 cô gái Mễ Sơn được Nhà nước phong tặng Huân chương kháng chiến hạng Nhì. 12 cô gái Mễ Sơn ngày ấy có 2 người đã mất vì tuổi cao, 10 người vẫn khỏe mạnh, minh mấn, tích cực tham gia vào các hoạt động của địa phương. Tấm gương của các bà, các mẹ tiêu biểu cho tinh thần kiên cường, bất khuất, trung hậu, đảm đang của phụ nữ Việt Nam, tiêu biểu cho ý chí dũng cảm kiên cường của quân và dân Mễ Sơn nói riêng, dân tộc Việt Nam nói chung.
