WHO kiến nghị tăng thuế thuốc lá bằng 66% giá bán lẻ

Trên thế giới, những nước có hoạt động phòng chống tác hại  thuốc lá mạnh và thành công là những nước có tỷ lệ thuế hoặc mức thuế cao.

Để Việt Nam thực hiện thành công công tác phòng chống tác hại của thuốc lá và hội nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã kiến nghị mức thuế thuốc lá phải bằng 66% giá bán lẻ (khoảng 250% đến 400% giá xuất xưởng). 

 Ở Việt Nam hiện nay mức thuế và giá đối với thuốc lá rất thấp. Theo nghiên cứu của Công ty Economist Intlligence Unit (EIU), mức thuế đối với loại thuốc lá không đầu lọc bằng khoảng 25% giá bán lẻ; thuốc có đầu lọc sản xuất bằng nguyên liệu ngoại nhập bằng khoảng 44%. Mức thuế này là quá thấp so với các nước trong khu vực (Thái Lan bằng khoảng 75% tương đương 300% giá xuất xưởng, Singapo bằng 66%...) doanh thu của Thái Lan cũng tăng liên tục từ 15.438 triệu bath năm 1992 đến 31.247 triệu bath (gấp hai lần) vào năm 2002. Mức thuế thấp đã khiến giá thuốc lá rất khác nhau, giá thuốc lá nội (nhãn mác phổ biến nhất) nhiều loại không đầu lọc chỉ khoảng từ 2.000 - 2.500đồng/bao, tạo cơ hội cho những người có thu nhập thấp có khả năng mua thuốc lá, giá thuốc lá nhập ngoại cũng chỉ từ 14.000 - 15.000 đồng/bao. Trong khi đó, thu nhập và mức sống của người dân lại tăng lên đáng kể trong cùng thời kỳ. Trung bình từ năm 1990 đến năm 2000 thu nhập bình quân theo đầu người đã tăng lên gấp đôi.

Với mức thu nhập tăng, trong khi mức thuế thuốc lá thấp như hiện nay, sẽ kích thích những người có thu nhập thấp đặc biệt là thanh thiếu niên và người nghèo dễ bắt đầu hút thuốc hơn; còn với những người đã hút thuốc khó có quyết tâm để bỏ thuốc.

Chính vì vậy việc áp dụng mức thuế cao đến 2/3 giá bán lẻ hoặc cao hơn là cần thiết nhằm tăng thu ngân sách từ thuế thuốc lá cho Nhà nước, góp phần làm giảm số lượng người hút mới và tăng số người bỏ thuốc.