Bộ Chính trị Kết luận về "Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình"

Tại phiên họp ngày 6-3-2009, sau khi nghe Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Cán sự đảng Bộ Y tế báo cáo về kết quả ba năm thực hiện Nghị quyết số 47-NQ/T.Ư, ngày 22-3-2005 của Bộ Chính trị (khóa IX) Về "Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình" (sau đây gọi là Nghị quyết số 47-NQ/T.Ư), Bộ Chính trị đã thảo luận và kết luận: Bộ Chính trị cơ bản nhất trí với Báo cáo của Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Cán sự đảng Bộ Y tế về kết quả ba năm thực hiện Nghị quyết số 47-NQ/T.Ư, đồng thời nhấn mạnh một số điểm sau:

Sau ba năm thực hiện Nghị quyết số 47- NQ/T.Ư, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình đã đạt được một số thành tựu quan trọng. Công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình đã trở thành một trong những nội dung quan trọng trong chương trình hoạt động của các cấp ủy đảng và chính quyền, các đoàn thể và tổ chức xã hội. Ðã có sự chuyển biến về hôn nhân và sinh đẻ của người dân, ngày càng có nhiều người kết hôn, sinh con phù hợp hơn với lứa tuổi, sức khỏe, hoàn cảnh kinh tế và số lần sinh ít hơn; chất lượng dân số từng bước được nâng lên.

Tuy nhiên, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình vẫn còn những khuyết điểm và yếu kém: Mức sinh giảm chậm, chưa vững chắc, có sự khác biệt giữa các vùng, miền, còn tiềm ẩn nguy cơ tăng trở lại; khu vực nông thôn chưa đạt mức sinh thay thế và mức giảm sinh rất chậm; tình trạng mất cân bằng giới tính của trẻ sơ sinh đã đến mức báo động. Thứ hạng chỉ số phát triển con người (HDI) tuy có tăng nhưng chưa đáng kể. Mặc dù tuổi thọ bình quân tương đối cao nhưng chất lượng tuổi thọ khá thấp. Tỷ lệ lao động đã qua đào tạo còn thấp, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp CNH, HÐH đất nước. Sức khỏe bà mẹ, trẻ em và chỉ số suy dinh dưỡng cải thiện chậm. Tỷ lệ dân số bị thể lực kém,  trí tuệ giảm có xu hướng gia tăng. Nhiều vấn đề trong chăm sóc sức khỏe đang đặt ra những bất cập và lo ngại... Ðồng thời bản Kết luận đã chỉ rõ những nguyên nhân của những khuyết điểm, yếu kém nêu trên.

Ðể tiếp tục thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 47-NQ/T.Ư, Bộ Chính trị yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội và toàn xã hội tiếp tục quán triệt và tổ chức thực hiện đầy đủ các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp mà Nghị quyết số 47- NQ/T.Ư đã đề ra. Những trọng tâm cần tập trung chú ý là: Kiên trì thực hiện mục tiêu gia đình ít con để nuôi dạy cho tốt, mỗi cặp vợ chồng chỉ có một hoặc hai con để duy trì vững chắc mức sinh thay thế và quy mô dân số nước ta không quá 100 triệu người vào năm 2020. Tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia dân số-kế hoạch hóa gia đình. Có chính sách và biện pháp cụ thể để ổn định mức sinh, bảo đảm sự bền vững của chính sách dân số.

Xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược tổng thể nâng cao toàn diện các thành tố của chất lượng dân số về thể chất, trí tuệ và tinh thần; từng bước nâng cao chỉ số phát triển con người của nước ta. Nâng cao trình độ dân trí, trình độ nghề nghiệp, chuyên môn. Phát huy tiềm năng, tính năng động và phát triển toàn diện con người trong môi trường gia đình và cộng đồng an toàn, lành mạnh.

Chủ động kiểm soát và giải quyết các nguyên nhân sâu xa làm mất cân bằng giới tính của trẻ sơ sinh; xử lý nghiêm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi. Phát triển kinh tế - xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh chương trình việc làm và đào tạo nghề nhằm tăng tỷ lệ việc làm... Phát triển các dịch vụ xã hội thích ứng với giai đoạn cơ cấu dân số già ở nước ta từ năm 2015; từng bước hoàn thiện chế độ an sinh tuổi già; tăng cường giáo dục, truy cứu trách nhiệm người vi phạm chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng ông bà, cha mẹ theo quy định của pháp luật. Cải tiến quản lý dân số theo phương thức quản lý dịch vụ công, ứng dụng công nghệ hiện đại xây dựng hệ cơ sở dữ liệu dân số - kế hoạch hóa gia đình thống nhất trong phạm vi toàn quốc. Ðảng đoàn Quốc hội chỉ đạo sớm xây dựng và ban hành Luật Dân số. Ban Cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo tổng kết việc thực hiện Chiến lược dân số, Chiến lược sức khỏe sinh sản giai đoạn 2001- 2010, xây dựng Chiến lược dân số - sức khỏe sinh sản giai đoạn 2011- 2020 làm cơ sở cho việc hoạch định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.