Thái Bình: “Nghệ nhân… nước mắm”

Hiện toàn xã Nam Hải có trên 100 hộ làm nước mắm nhưng chỉ duy nhất gia đình chị Bùi Thị Tuyết, thôn Nội Lang Nam là hộ làm nước mắm có quy mô lớn, xây dựng thương hiệu Đoán Tuyết, đã đăng ký nhãn hiệu, giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm. Cơ sở sản xuất thương hiệu Đoán Tuyết một năm cung cấp ra thị trường trên 30.000 lít nước mắm, giá bán dao động từ 80.000-100.000 đồng/lít. Tết Nguyên đán là thời điểm tiêu thụ nước mắm mạnh nhất trong năm.

Chị Tuyết cho biết, muốn sản xuất được nước mắm ngon thì khâu chọn tép rất quan trọng. Tép dùng để làm mắm chủ yếu là tép moi đánh ở biển về còn tươi để ướp với muối, xay nhỏ ủ trong bể từ 1 - 1,5 tháng. Sau đó, được chuyển qua bể ủ chuyên dùng kéo dài từ 10 - 12 tháng, rồi đăng lọc lấy nước cốt mang phơi đủ nắng, đủ sương một thời gian. Đây là khâu rất quan trọng, quyết định đến chất lượng, vị đặc trưng riêng của nước mắm Nam Hải: hương vị và màu sắc được giữ nguyên vẹn trong bất kỳ thời tiết nào, càng để lâu càng ngon, trong vắt và sánh đặc.

Khi được hỏi về cơ duyên đến với nghề làm nước mắm, Chị Tuyết cho biết “Sinh ra và lớn lên trên vùng đất ven sông Hồng, được thiên nhiên ưu đãi, lượng tôm cá đánh bắt thu hoạch được nhiều, đặc biệt những ngày con nước thì lượng tép là vô kể. Được cha mẹ dạy cho nghề làm mắm, ban đầu tôi chỉ làm để gia đình dùng, mỗi vụ tôi lại tích lũy hơn cho mình, rồi được bà con cho kinh nghiệm nên mắm của tôi làm ra ngày một ngon hơn, được mọi người khen ngợi, nhiều gia đình ở xa về quê chỉ thích mắm của gia đình tôi để mang đi làm quà”.

Từ đó chị nảy ra ý nghĩ sẽ đem mắm đi chợ bán, ban đầu buôn bán làm nhỏ lẻ, khoảng 3-5 tạ tép/năm. Sau đó, qua mỗi năm thấy nhu cầu của nhân dân địa phương và các nơi có phần tăng hơn, nhiều lúc lượng mắm làm ra không đủ cung cấp. Chị đã bàn bạc cùng chồng đầu tư, mở rộng thêm 3 cơ sở sản xuất nhỏ tại thôn với sản lượng từ 10-15 tấn tép, tiêu thụ thị trường trên 30 ngàn lít nước mắm chắt. Thu nhập một năm từ 500-700 triệu đồng, tạo công ăn việc làm cho từ 7-10 lao động, trả công cho mỗi lao động từ 4-6 triệu đồng/người/tháng. Trong quá trình sản xuất, chị luôn chú trọng bảo đảm an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường vì vậy sản phẩm nước mắm của cơ sở Đoán Tuyết luôn đảm bảo chất lượng, thơm ngon, làm quà biếu đặc sản cho những người đi xa.

Kinh tế gia đình phát triển, vợ chồng chị Tuyết tích cực tham gia các cuộc vận động trong giáo phận, thôn làng, hưởng ứng phong trào xây dựng nông thôn mới, gia đình chị ủng hộ 20 triệu đồng làm tuyến đường liên thôn; các cuộc vận động ủng hộ ngày vì người nghèo, hàng năm ủng hộ từ 2-5 triệu đồng. Năm 2019, chị Bùi Thị Tuyết được Trung ương Hội LHPN Việt Nam tặng danh hiệu “Phụ nữ tiêu biểu”.

Mùa xuân đã gõ cửa trong không khí lao động khẩn trương, nhộn nhịp đóng gói, chuẩn bị hàng Tết từ những cơ sở nước mắm ở Nam Hải, Tiền Hải. Thứ nước mắm mặn mòi, không hóa chất khiến cho nhiều người càng thêm yêu thích. Bao tâm huyết của người phụ nữ vùng biển thả vào sản phẩm để gìn giữ, phát triển nghề truyền thống nơi đây.