“Vua... gừng” ở Kon Tum
Gian nan với gừng...
Câu chuyện làm gừng được chị lan nhớ như in. Chị kể: Từ năm 1986 về trước, chị là một người phụ nữ rất nghèo. Với chiếc xe đạp “cà tàng” chị đã đi khắp nơi trong vùng để mua trái cây về bán tại Trung tâm Thương mại tỉnh. Công sức bỏ ra vất vả nhưng thu về chẳng được bao nhiêu. Cũng vào dịp ấy, nhân gia đình trồng được ít gừng, chị đã kết hợp vừa bán trái cây ở chợ vừa thu mua gừng trong vùng để gom lại bán cho khách hàng đến mua tận nhà...
Chuyện chẳng có gì đáng nói nếu như công việc cứ thế trôi đi. Nhưng theo chị, chuyện cây gừng cũng không ít đắng cay. Đó là vào năm 1987, “bạn hàng” (người thường xuyên mua gừng của chị) bỏ trốn, mang theo tất cả số gừng chị thu gom được của bà con trong vùng. Sau “cú lừa ngoạn mục” ấy, chị đã quyết định “sống chết với... gừng”.
Việc đầu tiên, chị xuống Gia Lai, về Thành phố Hồ Chí Minh để tìm nơi tiêu thụ gừng. Mặt khác, động viên chồng con ở nhà tiếp tục thu mua gừng của bà con ở địa phương. Do sản phẩm gừng Kon Tum đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, sản phẩm của chị mang đến đâu cũng được các công ty ở Gia Lai, Đắc Lắc và Thành phố Hồ Chí Minh chấp nhận. Cũng từ dịp ấy, chị đã bàn với chồng vay vốn Ngân hàng mở rộng diện tích trồng 3ha gừng và động viên bà con vay vốn trồng gừng.
Năm 1995, ông Ka-wa-ka-mi (một khách hàng người Nhật) cất công tìm đường đến Kon Tum để trực tiếp gặp chị Lan. Ông đã mang hơn 300kg gừng của chị về Nhật làm mẫu và... mất hút. Tưởng mình lại một lần nữa bị lừa, chị Lan lại cùng chồng tiếp tục con đường buôn bán nhỏ lẻ của mình.
Sau hai năm bỗng nhiên ông khách Nhật Bản Ka-wa-ka-mi đã trở lại Kon Tum. Đi theo ông là mấy Công ty trực tiếp sang ký hợp đồng với chị để mua hàng. Cũng từ đó, sản phẩm gừng Kon Tum chiếm lĩnh thị trường Nhật Bản và chuyện “Vua gừng” cũng xuất phát từ đây. Đến nay, tất cả những gia đình trồng gừng trên địa bàn tỉnh Kon Tum đã được chị thu mua, sơ chế và xuất khẩu.
Giải quyết việc làm cho lao động địa phương
Ở Kon Tum chưa có người đàn ông nào dám "mạo hiểm" như chị. Khi đã tìm được nơi tiêu thụ sản phẩm ở thị trường ngoài nước, chị đã mạnh dạn đầu tư xây dựng khu sơ chế gừng để xuất khẩu. Theo chị, có như thế mới giải quyết được việc làm cho người lao động hiện đang thất nghiệp ở địa phương. Với khu sơ chế sản phẩm này, mỗi vụ gừng chị đã góp phần giải quyết từ 400 đến 450 lao động trong vùng. Ngoài việc mở rộng diện tích, xây dựng khu sơ chế, chị đã thường xuyên đến từng nhà để vận động bà con trong vùng tích cực mở rộng diện tích, giúp đỡ về vốn và kỹ thuật trồng gừng. Cho đến nay gia đình chị đã trồng được 5ha. Được biết, trong vụt hu hoạch vừa qua, tuy gừng rớt giá và giảm năng suất so với những năm trước vì nắng hạn, nhưng chị đã thu về hơn 350 triệu đồng... Ngoài số tiền đầu tư cho tái sản xuất, phục vụ cuộc sống hằng ngày và cho bà con vay vốn làm ăn, chị Lan đã xây dựng được ngôi nhà trị giá hơn 200 triệu đồng.
Chị Lan luôn quan tâm đến cuộc sống của những nông dân nghèo. Ngoài tạo việc làm cho lao động ở nông thôn quanh vùng, chị còn giúp gần 60 hộ dân là người đồng bào dân tộc thiểu số ở làng phong Đắc Kia vay vốn (không tính lãi) để sản xuất. Những hộ dân này đã vay tiền của chị từ ba trăm nghìn đến một triệu đồng để đầu tư trồng mía, trồng gừng và chăn nuôi phát triển kinh tế gia đình. Cũng nhờ tiền của chị, nhiều hộ gia đình ở đây đã thoát khỏi đói, nghèo...
Theo chị, tuy bây giờ là người vững chắc về kinh tế, thu nhập tương đối cao so với những hộ trong vùng nhưng cũng vì lẽ đó mà mình phải giúp đỡ bà con để họ cùng thoát khỏi đói nghèo, có cuộc sống ổn định. Đó cũng là mong muốn của Đảng và Nhà nước ta hiện nay...
Ngoài danh hiệu "Vua gừng", chị Lan còn có những danh hiệu khác là "Vua dưa", "Vua mía". Vừa qua, chị Lan đã thu hoạch 2,5ha dưa hấu (trồng trên diện tích đất gừng) thu hơn 110 triệu đồng. Mặt khác, do được Nhà máy đường Kon Tum cung cấp 100% cây giống; đầu tư toàn bộ phân bón đến kỳ thu hoạch mía mới tính tiền (không tính lãi) và bao tiêu sản phẩm, chị và gia đình đã thuê đất đầu tư trồng 20ha mía cho Nhà máy đường Kon Tum đang trong thời gian phát triển. Với diện tích này (theo giá mía như hiện nay) sang vụ mía tới gia đình chị sẽ có thu nhập gần 600 triệu đồng.
Vượt qua khó khăn để thoát nghèo rồi vươn lên làm giàu và giúp đỡ nhân dân quanh vùng có điều kiện phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống, chị Lê Thị Thanh Lan là một tấm gương sáng phụ nữ làm kinh tế giỏi ở Kon Tum.
