Khi phụ nữ Afghanistan bước vào thương trường

07/06/2006
Đến nay đã có khoảng 10.000 phụ nữ được Liên đoàn phụ nữ Afghanistan huấn luyện để khởi nghiệp kinh doanh và nhiều người trong số họ hiện đã độc lập về kinh tế. Họ đang dần thoát khỏi sự phụ thuộc vào nam giới và góp phần xây dựng lại đất nước.

Trước đây, Pashtun Begum-một góa phụ có 4 con nhỏ ở Thủ đô Kabul- hàng ngày phải đi gõ cửa từng nhà để xin được giặt giũ quần áo. Đây là “chiếc cần câu cơm” duy nhất của gia đình cô. Nhưng mọi chuyện đã bắt đầu đổi khác khi Begum tìm đến Liên đoàn phụ nữ Afghanistan, do Suraya Parlika, một trong những nữ doanh nhân đầu tiên ở Afghanistan, sáng lập. Tại một xưởng của Parlika, Begum và 29 phụ nữ khác, đa phần là góa phụ, ăn mày và mồ côi, đang học cách làm các sản phẩm nghệ thuật bằng đá và thu nhập trong thời gian học việc là 25 USD/tháng. Đến khi thuần thục, họ sẽ rời khỏi xưởng để tự làm và bán sản phẩm. Là một phụ nữ mạnh mẽ, Begum dự định sẽ sớm kinh doanh riêng các sản phẩm thủ công của chính gia đình mình. Cô nói: “Tôi là một góa phụ và không ai giúp đỡ cho cuộc sống của tôi. Vì vậy, tôi muốn tự lập bằng công việc này”.

Mong muốn của Begum cho thấy một cuộc cách mạng trầm lắng nhưng mạnh mẽ đang diễn ra tại Afghanistan. Khoảng 10.000 phụ nữ được đào tạo đã và đang vươn lên thoát khỏi tình trạng bị áp bức. Theo Thời báo Microfinance, hiện 75% người vay tín dụng nhỏ ở Afghanistan là phụ nữ, trong đó nhiều người dùng vốn vay để khởi nghiệp. Họ mở các cửa hàng dịch vụ, may mặc hay tiệm bánh mì... Theo các nhà quan sát, những nỗ lực của họ là không thể thiếu trong cuộc chiến khôi phục lại quyền phụ nữ ở Afghanistan.

Với tỷ lệ phụ nữ biết chữ chỉ có 14%, Afghanistan được đánh giá là một trong những nơi nữ giới bị tổn thương nhất và tử suất của nữ cao nhất thế giới. Chiến tranh và tập tục tôn giáo hà khắc đã góp phần làm cho vấn đề càng trở nên tồi tệ hơn. Đặc biệt dưới thời Taliban, hàng triệu phụ nữ bị cấm làm việc và đi học. Một trong những nguyên nhân làm nữ giới bị hạ thấp tại Afghanistan là phụ thuộc kinh tế vào người chồng. Do vậy, khi kinh doanh phát triển, các rào cản cũ sẽ biến mất, phụ nữ có thể rời gia đình và tự kiếm tiền.

Nhiều người còn cho rằng nếu được giải phóng, phụ nữ Afghanistan (chiếm 1/2 dân số) là lực lượng đầy tiềm năng để tái thiết đất nước.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều cản ngại đối với việc kinh doanh của phụ nữ ở Afghanistan. Tư tưởng “đàn bà” làm chủ doanh nghiệp vẫn còn là điều gì đó cấm kỵ tại đất nước này. Thậm chí với một số nữ doanh nhân, cuộc sống của họ bị đe dọa. Parlika cho biết bà đã bị bắn 2 lần trong 3 năm qua khi tập huấn khoảng 500 phụ nữ làm kinh tế. Một số người e ngại rằng mặc dù phụ nữ làm chủ, nhưng họ vẫn thiếu quyền kiểm soát lợi nhuận. “Khi một phụ nữ bán tấm thảm, anh trai và cha họ thường lấy tiền. Tuy số tiền đó được chi tiêu cho gia đình, nhưng rõ ràng nó vẫn không trực tiếp vào tay phụ nữ”, Parlika nói.

NGUYỄN MINH (Theo Csmonitor)
Báo Cần Thơ

TÂM ĐIỂM

CÁC ĐỀ ÁN

Video